Veel onderzoek

Hoijtink is organisatie en strategisch adviseur bij adviesbureau PwC. Hij is voornamelijk actief voor de agrisector, in alle subsectoren en bij bedrijven in alle soorten en maten. PwC doet veel onderzoek naar trends in de agrifood sector en schetst ook toekomstscenario’s voor de branche. “Om zelf beter te snappen hoe de sector in elkaar steekt, waardoor we de kwaliteit van ons advieswerk kunnen garanderen en onze klanten op de best mogelijke manier kunnen helpen en adviseren.”

Meer innovatie

“De agrifoodsector is een sector met allerlei positieve elementen. De bedrijven zijn behoorlijk ondernemend en constant bezig om hun bedrijfsvoering te verbeteren. Ik vind wel dat ze te weinig bezig zijn met het omarmen en invoeren van nieuwe technologieën. Dat zou een route kunnen zijn naar nog betere bedrijfsvoering. Juist de middelgrote bedrijven zijn heel ondernemend en meer innovatie zou een logische volgende stap zijn voor veel van die bedrijven. Wereldwijd is er veel aandacht voor de Nederlandse agrifood en dat is ook wat wij internationaal terug horen; dat het stokt qua vernieuwen. Persoonlijk denk ik dat dit komt omdat er veel onduidelijkheid heerst qua regelgeving vanuit de overheid, maar het is ook een stukje onkunde binnen een traditioneel ingestelde sector. Veel bedrijven in de sector zijn familiebedrijven; die zijn niet snel geneigd om spannende dingen te doen.

Goed ecosysteem

Bedrijven moeten niet alleen kijken naar kostenefficiency, vindt Hoijtink. “De vraag is hoe kun je goed aanhaken op nieuwe technologie, bijvoorbeeld het verzamelen en toepassen van data en hoe je daarmee kunt innoveren?” Een goed ecosysteem is belangrijk hiervoor, betoogt de PwC-adviseur. Met welke partijen in de keten kun je samenwerken en nieuwe dingen verzinnen. Waar zitten de innovatieve start-ups? “Dat kan prima vanuit – bijvoorbeeld – Oost-Nederland als je daar als bedrijf zit, maar creëer dan een hub in de buurt van een locatie waar de innovatie plaatsvindt, bijvoorbeeld Amsterdam of Utrecht waar veel start-ups zitten. Ondernemen gaat tegenwoordig verder dan je eigen bedrijf.

Onderzoekscentra en hoofdkantoren

Voor onderzoekscentra en hoofdkantoren is de juiste vestigingslocatie wel een onderwerp dat aandacht vraagt. “Wageningen is natuurlijk een uitgelezen plek voor onderzoek. Data scientists zijn er in heel het land wel, maar in de Randstad zijn er net wat meer. De concurrentie is er weliswaar wat groter, maar toch. Gekende locaties zijn natuurlijk Wageningen, vooral voor onderzoek, en Eindhoven voor technologie. En Amsterdam-Utrecht voor innovatieve start-ups. Verdozing van het landschap is een onderwerp dat wel veel in het nieuws is, maar ik denk dat de impact daarvan voor de foodsector wel meevalt.

Veel ruimte nodig

Nederland is wereldwijd dominant in de agrifoodsector en kan een hele grote rol kunnen spelen in de allergrootste uitdaging: het voeden van tien miljard mensen in 2050. “Het zou mooi zijn als de sector zijn investeringen meer daarop toespitst. De Nederlandse agrifoodsector heeft ontzettend veel mogelijkheden en kansen. Denk aan de glastuinbouw en onderwerpen als vertical farming en farming op water. Daar is veel ruimte voor nodig, duurzaamheid ook. Het beleid van de overheid zou daarop wel wat meer afgestemd mogen worden. We hebben namelijk duidelijke doelstellingen en een duidelijk beleid nodig, zodat bedrijven weer durven te investeren. Er is veel debat momenteel over hoe het verder moet en er zijn veel uiteenlopende meningen. We zitten nu in een vacuümperiode.” “Als er duidelijk beleid komt, dan weet ik zeker dat de sector dat oppakt en tegemoet komt aan de wensen van alle stakeholders. Zodra die duidelijkheid er is, kan de sector door naar een volgend niveau. Meer innovatie, meer technologie en meer data oplossingen, dat zijn wat mij betreft de drie cruciale factoren.”