Port of Harlingen: blik op de horizon
Port of Harlingen (PoH), die begin vorig jaar zelfstandig verder ging, heeft een belangrijke rol in de regio. Het is een logistiek knooppunt dat voor veel banen zorgt. Maar de haven ligt ook pal naast het bijzondere maar kwetsbare waddengebied. “Als nieuw havenbedrijf hebben we gekeken naar waar we ons de komende jaren op gaan richten”, zegt Paul Pot. “Je kunt die ambities samenvatten in dat we groeien met respect voor onze prachtige omgeving zonder fysiek uit te breiden. We doen dat door de beschikbare ruimte in het havengebied beter te benutten, synergie tussen bedrijven te vergroten, de visserij te koesteren en het toerisme te faciliteren.” En er is meer: “We werken verder aan veilige, effectieve en efficiënte op- en overslagmogelijkheden. Daarvoor heb je samenwerking en vernieuwing nodig. Zo verstevigen we onze logistieke en economische positie.
Lange trajecten
Dat de haven bij alles dat ze doet rekening houdt of moet houden met de ecologische waarden van het Waddengebied (UNESCO Werelderfgoed), spreekt voor zich. “We zetten mede daarom in op het verduurzamen van onze bedrijfsvoering, het stimuleren van goederenvervoer over water, energietransitie en het stimuleren en faciliteren van allerhande duurzaamheidsinitiatieven. Die kunnen van bedrijven zijn, maar ook van de visserij”, aldus Pot die de havenvisie ontwikkelde in samenspraak met de stakeholders van PoH. Daaronder naast aandeelhouder de gemeente Harlingen ook de provincie, de bedrijven in de haven, natuur- en milieuorganisaties en de Maritieme Academie.
Dat de visie een periode van 15 jaar beslaat vindt de havendirecteur realistisch, omdat zijn ervaring is dat veranderingen en herontwikkeling in de haven hun tijd nodig hebben. “Dat zijn echt lange trajecten. Er zijn maatschappelijke, bestuurlijke en politieke ontwikkelingen die een rol spelen.”
Robuuste haveneconomie
Waar de ene haven teert op de op- en overslagactiviteiten, is de Harlinger haven sterk in de winning en verwerking van zout, zand en grind. De belangrijkste werkgevers in het havengebied zitten in deze branches, naast scheepsbouw en -reparatie en de veerdiensten. Voor het havenbedrijf zorgen de gerelateerde kade- en havengelden voor de cashflow die nodig is om de organisatie draaiende te houden. “We kunnen ons dus geen gaten in de exploitatie veroorloven”, zegt Pot die weet dat een robuuste haveneconomie drijft op een gelijkwaardige verdeling van de kade-/havengelden én de grondexploitatie. Om die stabiele basis te realiseren in Harlingen voert Pot een erfpachtconstructie door. Daarmee kan PoH beter sturen op het grondgebruik en de havenactiviteiten.
Kuitenbijter en bruggenbouwer
Pot: “Ons uitgangspunt is ‘het juiste bedrijf op de juiste plek’. Een goede indeling van de bedrijven zal synergievoordelen opleveren. Dat betekent onder meer dat watergebonden bedrijven voorrang krijgen op niet-havengerelateerde ondernemingen. We zijn zelfs bereid om die ‘droge’ bedrijven te verplaatsen als dat voor de indeling, synergie en de haveneconomie beter uitkomt.” In dit verband wordt gesproken over Port of Harlingen die tegelijkertijd kuitenbijter en bruggenbouwer is. “Daarmee kunnen we als slagvaardige organisatie ervoor zorgen dat de aandacht blijft uitgaan naar samenwerking en ontwikkeling van bedrijven en de haven”, licht Pot toe.
Behalve herindeling is uitbreiding van het haventerrein net zo interessant. In de Port of Harlingen was nog 20 ha grond te vergeven, waarvan de helft recentelijk is gegund aan de bouwcombinatie die met een cementfabriek de komende vier jaar betonblokken gaat maken voor de renovatie van de naburige Afsluitdijk. Verder is er serieuze belangstelling van een bedrijf voor het pachten van 5 ha. Blijven over stukjes braakliggend terrein links en rechts naast bestaande bedrijven, tezamen ongeveer 5 ha.
Frisian Ports
Als je het over de havenvisie hebt, ontkom je niet aan de ideeën en ambities van de verenigde Friese binnenhavens die samen met Harlingen optrekken in Frisian Ports. Havendirecteur Pot vindt het een goed initiatief, al is het maar vanwege de gezamenlijke marketing van de acquisitie van bedrijven. “Ik denk ook dat je als Frisian Ports richting de provincie sterker staat, zeker als er nieuwe investeringsprojecten in aantocht zijn.” Wat hem betreft past de Friese havensamenwerking prima in de Harlingse blik op de horizon: verder versterken en professionaliseren van de haven.
Duurzaamheid in en rond de haven
Port of Harlingen wil op het gebied van duurzaamheid proactief zijn als het gaat om ecologie, visserij en toepassingen in het havengebied.
Ecologie
“PoH wil haar bedrijvigheid op een duurzame wijze inpassen en een bijdrage leveren aan behoud en versterking van de kwetsbare Waddenomgeving. PoH wil in de toekomst fungeren als koploper in de wijze waarop ze de havenactiviteiten hand in hand kan laten gaan met behoud van het aanwezige ecologische systeem. De initiatieven op het gebied van baggeren en spuikanalen worden dan ook verder ondersteund, onderzocht en uitgewerkt. Hierbij zal ook worden gekeken naar het doorvoeren van innovatieve duurzame toepassingen.”
Visserij
“PoH wil zich blijven richten op marktclusters met een sterke verankering in Harlingen en de regio. Eén daarvan is de visserij die in vele opzichten een belangrijke sector voor de haven is. De sector omvat de visvangst op de Noordzee en op de Waddenzee, de aan- en afvoer van vis- en visproducten, opslag en distributie, de visafslag (garnalen) en de visverwerkende industrie. De ambitie is om, in samenwerking met de vissers, de visserijhaven tot meest duurzame van Europa te maken en te houden. Hierbij ligt de focus op de juiste infrastructuur en ketenintegratie binnen de visserij. Verder kan gedacht worden aan nieuwe scheepsontwerpen, de manier waarop de vissers de bijvangst verwerken en de manier waarop ze vissen.
Toepassingen in het havengebied
“PoH vindt het belangrijk dat zowel gevestigde als nieuwe bedrijven een duidelijke en praktische duurzaamheidsvisie en -strategie hebben. Daar waar mogelijk zal PoH het bedrijfsleven faciliteren met praktische zaken, zoals het geven van informatie over mogelijke subsidies. Maar ook met het faciliteren en stimuleren van duurzame productiefaciliteiten en het creëren van duurzame op- en overslag. Denk aan het opstarten van (pilot)projecten en samenwerkingen gericht op bio-LNG (vloeibaar gas) voor het gebruik voor de scheepvaart, en de productie en levering van waterstof en groengas op het gasnet.
Voor PoH zit duurzaamheid ook in de manier waarop de initiatieven mogelijkheden bieden voor het scheppen van werkgelegenheid, het aantrekken van nieuwe bedrijven en het versterken van de economie.
Port of Harlingen
Media
