Wie kansen wil pakken, snel wil groeien en innovaties wil ontwikkelen hoeft daartoe niet alle middelen in huis te hebben. De Rabobank kan zowel de sector als individuele ondernemers bijstaan, op weg helpen, blijvend begeleiden en een doorbraak creëren, daar waar stagnatie dreigt. “Wij willen niet alleen stimulansen bieden voor economische groei, maar ook bijdragen aan oplossingen voor de wereldwijde voedselproblematiek,” zegt Rabobank sectorspecialist Food Martijn Rol. “Op basis van onze belangrijkste pijlers, financiering, kennis en het bieden van een internationaal netwerk, zijn wij in staat om vooruitstrevende inzichten en proefondervindelijke resultaten te delen en barrières te helpen doorbreken.

Internationaal actief

De Rabobank is internationaal gezien de grootste bank op het gebied van agrifood en actief in ruim veertig landen. In Nederland kunnen zowel bedrijven en organisaties, als consumenten zaken doen met de ‘all finance bank’ Rabobank. In het buitenland is er alleen de specialisatie in agrifood en bedient de bank de gehele voedselketen binnen de bedrijfskolom van ‘boer tot bord’. Omdat de Rabobank geen beursgenoteerd bedrijf is, maar een coöperatie, kan de bank zich zonder druk van aandeelhouders toeleggen op toegevoegde waarden. De bank ziet het als haar rol in de maatschappij om zo met name de agrifood sector maximaal te ondersteunen.

Sector ondersteuning

De Rabobank ondersteunt de agrifood sector niet alleen in Nederland, maar in vele landen van China tot de VS. Rol: “Daar kunnen ondernemers binnen de gehele voedselketen hun voordeel mee doen. Onze cliënten variëren van het MKB tot multinationals. Ook houden we ons bezig met de financiering van ­‘startups’ en uiteenlopende innovaties. Dat is spannend en niet eenvoudig, want de aanlooptijd is in deze meestal een kwestie van jaren, terwijl het voor ons pas interessant wordt als er een verdienmodel ontstaat. We werken samen met tal van relevante stakeholders waaronder bijvoorbeeld de VN en het WNF. Wij willen met hen bijdragen aan een duurzame voedselketen, duurzaam vastgoed, biodiversiteit, het stimuleren van alternatieve energiebronnen, het bevorderen van dierenwelzijn, het tegengaan van voedselverspilling en het verbeteren van de landbouw in onder meer ontwikkelingslanden. Wij doen dit vanuit een intrinsieke motivatie, want we willen ook op de lange termijn de agrifood sector bedienen.” De factor arbeid vormt eveneens een belangrijk element in dit geheel, volgens Rol. “We signaleren veel druk bij agrariërs om tegen scherpe prijzen steeds betere producten te leveren,” zegt hij. “Duurzaamheid heeft ook alles te maken met een eerlijke keten. We ervaren het als onze missie om daarin als bank aan bij te dragen. De Rabobank kan bogen op veel kennis en ervaring binnen de sector. De specialisatie in agrifood houdt bovendien in dat wereldwijd zo’n negentig Rabobank analisten continu aan de slag zijn met data op het gebied van vlees, vis, versfood, ‘processed food’ en dranken. Rol: “Ook bieden we een netwerk; we organiseren onder andere events en handelsmissies en we koppelen bedrijven onderling. Daarnaast hebben we een mondiaal platform: Global Farmers. Deze ‘online community’ kan elkaar allerlei oplossingen aan de hand doen – digitaal en persoonlijk. Zo kan een Nederlandse agrariër snel en gemakkelijk leren van een Australische agrariër, die voor eenzelfde vraagstuk al onderzoek verrichtte en voorbeelden kan geven van behaalde resultaten, en andersom.

Clustering

De mondiaal groeiende vraag naar hoogwaardig voedsel is op zich goed voor Nederland, volgens Rol. “Ons land is groot in ­productie, import, export en doorvoer,” zegt hij. “We hebben een op alle gebied uitstekend logistiek stelsel en daarmee bekendheid opgebouwd. We verwachten dan ook in Nederland een groeiende concentratie van foodbedrijven. Daarover zijn wij positief, want deze bedrijven kunnen elkaar versterken en Nederland een goede internationale marktpositie verschaffen. De regio Venlo is daarvan al een voorbeeld met de succesvolle clustering van versfood en AGF. Dat is goed voor de sector en ons land, maar ook voor verdere ontwikkelingen. Ook Regio FoodValley met Wageningen University & Research (WUR) geldt inmiddels als één van de beste en meest innovatieve clusters ter wereld. Zo’n cluster laat duidelijk zien dat je innoveren niet alleen kunt. Naar buitenlandse begrippen vormt Nederland één grote cluster. “Amerikaanse bedrijven, maar ook andere internationale ondernemingen vestigen zich al in de ‘greenports’,” bevestigt Rol. “Zij komen af op de vitale distributiecentra en ontwikkelpunten voor food. We hebben absoluut internationale aantrekkingskracht. We weten steeds beter hoe we moeten samenwerken en welke duurzame stimulansen we moeten bieden voor economische groei. Multinationals willen hier synergie bereiken.

Investeringstrends

De investeringen in steeds grotere en hogere warehouses, maar ook in vergaande automatisering zijn opvallend,” vervolgt Rol. “De verwerkende industrie steekt daarnaast veel tijd en resources in de ontwikkeling van producten met een hoge toegevoegde waarde vooral voor de sterk groeiende Aziatische markt, zoals bijvoorbeeld melkpoeder voor zuigelingen. Tenslotte zien wij een sterke groei in de markt van ‘contract manufacturing’. Producenten van A-merken besteden hun productie uit aan gespecialiseerde ‘private label’ producenten en specialiseren zelf in datgene waar zij goed in zijn: marketing en productontwikkeling. Zo zien wij toenemende ­specialisatie in de keten. Rol signaleert ook kleinschalige investeringen: “In diverse grote ­steden en vooral rond onderwijsinstellingen neemt het aantal ­‘startups’ en incubatorprogramma’s toe. Hieraan is momenteel veel behoefte en de dynamiek die hier uitkomt is niet gering. Grote foodbedrijven zijn steeds op zoek naar verbeteringen en vernieuwingen. ‘Startups’ kunnen voor vraagstukken vaak relatief snel innovatieve oplossingen creëren, die grote bedrijven graag ­adopteren,” aldus Rol.

Oorsprong

Voor de voedselketen is de Rabobank van oudsher een belangrijke bank. De bank is ontstaan in de 19e eeuw, toen agrariërs, die moeilijk aan geld konden komen, daartoe zijn gaan samenwerken. De Coöperatieve Centrale Raiffeisen-Boerenleenbank bood hen een toekomst en vormt de basis van de huidige Rabobank.